Cycling for Bubaque 2019: ‘Bloody Sunday’ in Derry

De geschiedenisles en de vele feiten die ik vandaag gepresenteerd kreeg, zijn te veel om hier uit de doeken te doen.

Toch enkele markante gegevens: De omwalde oude binnenstad werd begin 17de eeuw gebouwd door Britse protestantse settlers op een moerassig gebied naast de rivier Foyle. De inheemse Ierse katholieken mochten zich niet binnen de muren vestigen, zij moesten genoegen nemen met de ‘bogs’ (moerassen) errond. Vandaar de naam ‘bogside’ voor de wijken waar de rellen plaatsvonden.

Die systematische discriminatie van de, met de vlucht naar de steden sinds de 19de eeuw, katholieke meerderheid (gebrekkige huisvesting, alleen stemrecht voor huiseigenaars in gemanipuleerde kiesdistricten – jerrymandering – en jobdiscriminatie) werd doorgetrokken tot de 20ste eeuw en leidde uiteindelijk tot de burgerrechtenstrijd eind jaren ’60, geïnspireerd door de acties van Martin Luther King in de VS.

Groot Brittannië schaarde zich altijd aan de zijde van de Unionisten en verspreidde een onwaar verhaal over de moorden van — volgens GB gewapende — burgers, maar in realiteit onschuldige mensenrechtenbetogers, om de paratroopers en hun militaire leiding uit de wind te zetten.

Het comité van families van slachtoffers — onder wie onze gids John — voerde jarenlang campagne om de ware feiten boven te krijgen en slaagde hierin. Na een tweede onderzoek dat 12 jaar duurde, gaf de toenmalige Britse Eerste Minister David Cameron in 2010 toe dat alle slachtoffers onschuldig waren en bood zijn excuses aan voor feiten die nooit hadden mogen gebeuren.

Edoch: slechts een Britse officier en een soldaat (soldier F) worden ter verantwoording geroepen. De rol van de politieke en militaire elite bleef/ blijft onderbelicht. Het comité van nabestaanden blijft hierover verder procederen.
Soldier F vermoordde vier betogers, onder wie de broer van onze gids John. Het proces begint in augustus en zal minstens twee jaar duren. John kijkt ernaar uit en leeft momenteel in grote spanning over het verloop en uiteindelijke verdict.