13 nov - Tijdens mijn fietstocht rond België ten gunste van Brailleliga vzw passeerde ik in september langs Sonja en Luc in Zelzate om hen een dankkaart af te geven voor hun gastvrijheid tijdens mijn eerdere staptocht rond ons land.
Zij vertelden mij een aangrijpend verhaal van een oom van Luc langs moederszijde, die wegens een vergissing van de Canadezen omkwam tijdens de bevrijding. Twee jaar geleden werd een beeld voor hem en zijn echtgenote opgericht. Ik kon dat verhaal in september niet op Facebook zetten bij gebrek aan een foto. Het beeld stond een eind buiten mijn traject.
Op mijn terugweg van Cadzand naar Antwerpen tijdens een privé-fietstocht passeerde ik er echter wel langs. Ik herkende het beeld meteen aan de hand van het verhaal dat Luc me verteld had.
Omer -- zo heette de oom -- was 23 jaar en huwde op 23 augustus 1944 met de 19-jarige Lima. De maand daarop, in september, waren de Canadese bevrijders in aantocht en er hing veel spanning in de lucht. Omer besloot om toch nog een schuilput te graven in de weide achter de boerderij van de ouders van Lima in Kaprijke, bij wie ze na hun huwelijk waren ingetrokken.
Op zaterdag 16 september trokken de Canadese soldaten Kaprijke binnen. Ze werden op het dorpsplein feestelijk verwelkomd, maar in de buurt van de hoeve van Lima's ouders bleken nog veel Duitse soldaten te hebben postgevat. Omer, Lima, haar ouders en een buurvrouw zochten veiligheid in de schuilput. Canadese voertuigen reden heen en weer door de omliggende straten, op zoek naar achtergebleven Duitsers. Ze schoten op alles wat bewoog. In de weide waar het vijftal verscholen zat, was ook nog wat beweging en een Canadees voertuig begon dwars door de velden te rijden. Omer & Co voelden het gevaar komen en staken hun handen in de hoogte, maar ze hadden geen witte doek bij als teken dat ze burgers waren. De bevrijders openden het vuur met hun vlammenwerpers, staken de omliggende hooimijten in brand uit vrees dat er Duitsers in verscholen zaten en gooiden enkele granaten in de put. Omer, Lima en de buurvrouw kwamen meteen om. De vader van Lima bleef ongedeerd en sleurde zijn nog levende echtgenote uit de brandende put en bracht haar naar de boerderij. De Canadezen zagen hun vergissing meteen in en voerden de vrouw nog naar het ziekenhuis in Eeklo, waar ze 13 dagen later bezweek aan haar verwondingen.
Op woensdag 20 september 1944 werden Lima, Omer en de buurvrouw begraven, samen met nog 6 andere slachtoffers uit Gravejansdijk die ook per vergissing werden doodgeschoten. Er werden die dag 9 mensen begraven, maar er waren maar 8 kisten. De verkoolde lichamen van de twee jonggehuwden Lima en Omer waren zo in elkaar verstrengeld dat ze niet meer van elkaar te scheiden waren. Ze werden samen in één kist begraven. Omer en Lima waren drie weken eerder getrouwd. Ze hebben hun trouwfoto's nooit gezien...
Het beeld, ontworpen en gemaakt door Antoine Bral, werd op 15 september 2019 ingehuldigd in het bijzijn van de Canadese ambassadeur. Het is een sprekende getuige van de gruwel die een oorlog met zich meebrengt.
.....
Dit verhaal hoort nog bij mijn fietstocht rond België voor de Ligue Braille asbl . Daarom herhaal ik de oproep om alsnog bij te dragen aan een brailleleesregel voor een gedupeerde slechtziende van de watersnood. Alle giften groot en klein worden zeer gewaardeerd op rek. nr BE11 0000 0000 4848 van Brailleliga vzw, met mededeling 'fietstocht eva'.
